Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

Verdi, μετ’ εμποδίων



Η σοπράνο Radostina Nikolaeva

     Ο Giuseppe Verdi επέλεγε με μεγάλη προσοχή τα κείμενα που θα απαθανάτιζε. Η πλοκή της διάσημης όπεράς του με τίτλο Ένας Χορός των Μεταμφιεσμένων (Un Ballo in Maschera) βασίζεται στο ιστορικό γεγονός της πολιτικής δολοφονίας του Βασιλιά της Σουηδίας Γουσταύου Γ΄, που διαπράχθηκε κατά τη διάρκεια ενός χορού μεταμφιεσμένων το 1792. Το 1833 ο Γάλλος λογοτέχνης Eugène Scribe έγραψε σχετικά με τη δολοφονία και ο Ιταλός συγγραφέας Antonio Somma στηριζόμενος στα γραπτά του Scribe παρέδωσε ένα εξαιρετικό ποιητικό κείμενο προς μελοποίηση στον Verdi. Οι ιταλικές αρχές της εποχής διαφώνησαν με το θέμα και έτσι χρειάστηκε να αλλάξουν τα ονόματα των ιστορικών προσώπων όπως και η γεωγραφική τοποθεσία των δρώμενων, που από τη Στοκχόλμη μεταφέρθηκε στη Βοστόνη. Το μελόδραμα τελικά πρωτοπαρουσιάστηκε στις 17/2/1859, στη Ρώμη.
     Παρακολουθήσαμε τη νέα παραγωγή του έργου από την Εθνική Λυρική Σκηνή (ΕΛΣ) στις 27/12, αποκομίζοντας ανάμεικτες εντυπώσεις. Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Μαυρίκιος μετέφερε τη δράση του έργου στη σύγχρονη εποχή: γίναμε μάρτυρες της αναπαλαίωσης ενός μνημειακού κτηρίου μέσα στο οποίο πρόκειται να δολοφονηθεί ο Βασιλιάς και είδαμε σκηνικά που συνιστούσαν εικόνα οικοδομικού εργοταξίου. Τα σκηνικά (Δημήτρης Πολυχρονιάδης) και τα κοστούμια (Ελένη Μανωλοπούλου) αποτελούσαν ένα κράμα μοντέρνου και κλασικού. Ομολογούμε ότι δεν βρήκαμε πολύ νόημα τόσο στη σκηνοθετική όσο και στην εικαστική άποψη της παραγωγής: οι βαθύτερες αποχρώσεις του χαρακτήρα των ηρώων δεν φωτίστηκαν ούτε βέβαια και η ίδια η ουσία αυτού του συναρπαστικού έργου, που στρέφεται γύρω από τα ερωτικά πάθη, τη διαπλοκή και τελικά, τη συγχώρεση.
     Από τους τραγουδιστές εύκολα ξεχώρισε ο Δημήτρης Πλατανιάς προσφέροντας έναν Renato (επιστήθιο φίλο του Βασιλιά μέχρι τη στιγμή που ανακαλύπτει ότι τον εξαπατά με τη γυναίκα του), επιβλητικό και εξαιρετικά πειστικό στις αλλαγές των συναισθημάτων: υπήρξε αποκαλυπτικός στην περίφημη άρια Eri tu. Η βαθιά καλοδουλεμένη φωνή του είναι πρώτης ποιότητας και το βερντιάνικο στυλ που έχει αναπτύξει είναι άψογα δουλεμένο. Με αδημονία αναμένουμε την εμφάνισή του στον ρόλο του Rigoletto, που πρόκειται να σημειωθεί στις 30/3, στη Βασιλική Όπερα Govent Garden του Λονδίνου.
     Η Radostina Nikolaeva απέδωσε με ευαίσθητους σχηματισμούς φράσεων και καλοστημένες ψηλές νότες τον ρόλο της Amelia, τραγικής συζύγου του Renato. Ο Victor Afanesenko απογοήτευσε στον ρόλο του Γουσταύου, με φωνή φανερά κουρασμένη, τονικά ασταθή και μειωμένης αντοχής. Κρίναμε εντελώς απαράδεκτη τη χυδαία χειρονομία που πραγματοποίησε επί σκηνής απαντώντας σε γιουχάισμα που ακούστηκε από μέλος του κοινού. 
     Πριν από την έναρξη της παράστασης ανακοινώθηκε ότι η Χαρίκλεια Μαυροπούλου, ερμηνεύτρια του ρόλου της σκοτεινής μάντισσας Ulrica, θα εμφανιζόταν, αν και ασθενής. Όπως αναμενόταν, η φωνή της ακούστηκε αδύναμη. Ευχόμαστε στην εκλεκτή αυτή καλλιτέχνιδα να βρεθεί σύντομα και πάλι σε καλή φόρμα. Η Βασιλική Καραγιάννη ενσάρκωσε με εκφραστική συνέπεια τον νεανικό ρόλο του Oscar, ενώ στους μικρούς ρόλους ακούσαμε τους ικανούς Δημήτρη Κασιούμη (Κόμης Horn), Άκη Λαλούση (Christiano) και Άρη Προσπαθόπουλο (Δικαστής/Υπηρέτης).
     Ο Λουκάς Καρυτινός διήθυνε τους τραγουδιστές, τη Χορωδία και την Ορχήστρα της ΕΛΣ με ρυθμική ένταση και ιδιωματική εκφορά του μουσικού κειμένου.