Δευτέρα 5 Ιουλίου 2010

Ορχήστρα Νέων της Βενεζουέλας «Simοn Bolivar»








Κατάμεστο ήταν το Ωδείο Ηρώδου Αττικού, στις 23/6, για τη συναυλία της Ορχήστρας Νέων της Βενεζουέλας «Simon Bolivar», υπό τη διεύθυνση του νεαρού καλλιτεχνικού διευθυντή της, Gustavo Dudamel (γ.1981, φωτογραφία), που δόθηκε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Ελληνικού Φεστιβάλ. Η πολυδιαφημισμένη ορχήστρα και ο Dudamel, που ηχογραφούν αποκλειστικά για την κορυφαία δισκογραφική εταιρεία Deutsche Grammophon,  ανήκουν στα μεγάλα αστέρια της διεθνούς κλασικής μουσικής σκηνής.
Το σύνολο ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 1975 από τον αρχιμουσικό  José Antonio Abreu και δίνει την ευκαιρία στους νέους μουσικούς της να συνεργαστούν με μεγάλους μαέστρους και σολίστ. Αποτελείται από περίπου διακόσιους μουσικούς ηλικίας 12-26 ετών και στέκεται στην κορυφή του εκπληκτικού εκπαιδευτικού προγράμματος του Κρατικού Ιδρύματος της Βενεζουέλας για Ορχήστρες Νέων και Παιδιών που φέρει την ονομασία «El Sistema». Χάρη σε αυτό το σύστημα πολλά παιδιά (περίπου δύο εκατομμύρια μέχρι σήμερα!) έχουν έρθει σε επαφή με τη μουσική ξεφεύγοντας από τις πολλές καταστροφικές δυσχέρειες και κινδύνους που μαστίζουν συνεχώς την χώρα τους. Ο Dudamel, παιδί μουσικών, που σήμερα εκτός από την ορχήστρα της Βενεζουέλας διευθύνει τις μεγαλύτερες ορχήστρες του κόσμου  (έχει ονομαστεί μουσικός διευθυντής της Φιλαρμονικής του Λος Άντζελες και κύριος αρχιμουσικός της Συμφωνικής του Γκότενμπουργκ) μεγάλωσε και εκπαιδεύτηκε στο πλαίσιο του «El Sistema».
Για την πρώτη τους Ελληνική εμφάνιση επέλεξαν να παρουσιάσουν δύο εμβληματικά όσο και πρωτοπόρα για την εποχή τους μουσικά αριστουργήματα, την Συμφωνία αρ. 5, Op. 67,  του Ludwig van Beethoven και την «Ιεροτελεστία της Άνοιξης» του Igor Stravinsky.
Είναι μια από τις σπάνιες φορές που είδαμε τη σκηνή του Ηρωδείου να γεμίζει από τόσους μουσικούς, οι οποίοι έπαιξαν με εκρηκτικό ενθουσιασμό και ασυναγώνιστο μπρίο. Η διάσημη Συμφωνία του Beethoven κέρδισε σε δραματική ένταση και φλόγα. Πρόκειται για ένα έργο το οποίο ορχήστρα και μαέστρος έχουν δουλέψει αρκετά και έχουν ηχογραφήσει στο παρελθόν (Caracas, 2/2006, Deutsche Grammophon 477 6228). Δόθηκε έμφαση στο επικό στοιχείο και  τονίστηκε η πορεία από το σκοτάδι στο φως, που με τόση ευφυΐα περιγράφει ο Beethoven σε αυτό το έργο. Και πόση σημασία έχει μια τέτοια πορεία προς το φως της ελπίδας για αυτά τα παιδιά που αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση δυσκολίες!
Τόσο κατά τη διάρκεια της ερμηνείας του έργου του  Beethoven, όσο και κατά τη διάρκεια της ερμηνείας εκείνου του Stravinsky (το οποίο πρόσφατα ηχογράφησαν, Deutsche Grammophon 477 87754), μας κέρδισε  η  φρεσκάδα της άποψης των νέων, μακριά από κάθε ίχνος ρουτίνας. Σε αυτό το τελευταίο, οι δυναμικοί ρυθμοί, η θεατρική-μπαλετική διάθεση και τα απαιτητικά σολιστικά περάσματα ερμηνεύτηκαν με θαυμάσια ακρίβεια και αμεσότητα έκφρασης.    
Ορχήστρα και μαέστρος καταχειροκροτήθηκαν. Στο τέλος της συναυλίας ο Dudamel παρασημοφόρησε τον Μίκη Θεοδωράκη που καθόταν στην σειρά των επισήμων (στα άμεσα σχέδια του Dudamel είναι να διευθύνει τη «Ραψωδία για έγχορδα» και το «Canto General»» του διάσημου συνθέτη).
Συνεχίζοντας να διατηρούν σε δυσθεώρητα ύψη την ένταση και την βακχικού ενθουσιασμού ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα που είχαν τόσο καλά από την αρχή της συναυλίας κτίσει, οι νέοι μουσικοί πρόσφεραν εκτός προγράμματος τον Σλαβικό Χορό αρ. 8 του Antonin Dvořák, τον Χορό αρ. 4,  «Mambo»,  από τους Συμφωνικούς Χορούς του «West  Side Story» του Leonard Bernstein (φορώντας πολύχρωμες μπλούζες με τα χρώματα της σημαίας της Βενεζουέλας –τις οποίες στο τέλος  πέταξαν στις κερκίδες  προς το κοινό- και χορεύοντας επί σκηνής ενώ έπαιζαν) και τον χορό «Malambo», τελευταίο μέρος της γνωστής χορευτικής σουίτας «Estancia» του Alberto Ginastera.
Όλοι φύγαμε με ένα πλατύ χαμόγελο ικανοποίησης ζωγραφισμένο στα χείλη.