Παρασκευή 11 Ιανουαρίου 2013

Ονειρικός Debussy από Aimard






     Ο διαπρεπής Γάλλος πιανίστας Pierre-Laurent Aimard, είχε την τύχη να μελετήσει κοντά σε μεγάλους Δασκάλους, όπως οι Yvonne Loriod και η Maria Curcio. Σε νεαρή ηλικία έπαιξε για τον σύζυγο της Loriod και σημαντικότατο συνθέτη Olivier Messiaen, ο οποίος αμέσως εξέφρασε τον θαυμασμό και την εκτίμησή του. Σε όλη τη διάρκεια των σπουδών του είχε την δυνατότητα να μελετήσει τόσο το κλασικό όσο και το πρωτοποριακό ρεπερτόριο, το δεύτερο μάλιστα, συχνά κοντά στους ίδιους του συνθέτες. Θυμίζουμε ότι το 1976 και για δεκαοκτώ ολόκληρα χρόνια ήταν ο πιανίστας του περίφημου Ensemble Intercontemporain, που είχε δημιουργήσει ο Pierre Boulez το ίδιο έτος στο Παρίσι. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας γνώρισε και συνεργάστηκε με πολλούς σύγχρονους συνθέτες και οι γνώσεις που έλαβε από τον Boulez, σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να υποτιμηθούν.
     Ο Aimard είναι ένας από τους σύγχρονους πιανίστες που εκτιμάται για τη βαθύτατη μελέτη του μουσικού κειμένου που προσεγγίζει και για την πιστότητα των ερμηνειών του. Όπως και στην περίπτωση του Maurizio Pollini, έτσι και για εκείνον, έρχεται πρώτα ο συνθέτης και το έργο, και στη συνέχεια ο ερμηνευτής. Και οι δύο ερμηνεύουν το κείμενο όπως «είναι» και όχι όπως θα επιθυμούσαν να είναι ή όπως νομίζουν ότι είναι. Η ανάλυση, η ειδική και γενική γνώση, όπως επίσης και μια μεγάλη δόση –ας μας επιτραπεί ό όρος- ερμηνευτικής ιδιοφυΐας απαιτούνται για την πιστή απόδοση μεγάλης μουσικής.
     Πριν από μερικά χρόνια, ο Aimard υπέγραψε αποκλειστικό συμβόλαιο με την Deutsche Grammophon, ναυαρχίδα των δισκογραφικών εταιριών, προσφέροντας μια σειρά ηχογραφήσεων αγαπημένων του συνθετών, διαφορετικών περιόδων της μουσικής ιστορίας, που κέρδισαν επαινετικά σχόλια κριτικών και κοινού.
     Νεώτερος καρπός της συνεργασίας του με την Deutsche Grammophon αποτελεί ένα album στο οποίο αποτυπώνεται η ερμηνευτική του άποψη του πλήρους κύκλους των είκοσι τεσσάρων Πρελουδίων του Claude Debussy. Τα έργα αυτά ανήκουν, βεβαίως, στα διασημότερα του Γάλλου συνθέτη, γράφτηκαν από τον Δεκέμβριο του 1909 μέχρι και τον Απρίλιο του 1913 και χωρίζονται σε δύο τεύχη, ακολουθώντας το παράδειγμα του Johann Sebastian Bach, αν και δεν ακολουθούν συγκεκριμένη σειρά τονικοτήτων όπως στην περίπτωση του τελευταίου.
     Ο Aimard έχει δηλώσει ότι θαυμάζει στα έργα αυτά την τελειότητα της φόρμας και την σιγουριά με την οποίαν εκτελεί τις συνθέσεις του ο Debussy. Ως γνήσιο τέκνο της μεγάλης γαλλικής μουσικής Σχολής, στην οποία ανήκει και ο Debussy, μπορεί και «μιλάει» τη μουσική γλώσσα του συνθέτη με μεγάλη ακρίβεια και πειστικότητα. Μέσα από τη μουσική αυτή αισθάνεται το μέλλον, τους συνθέτες που ακολουθούν.
     Σε κάθε ένα από τα Πρελούδια, ο πιανίστας βρίσκει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα και το  ιδιαίτερο χρώμα. Έχει σκεφτεί και αναλύσει σε βάθος τα έργα. Με προσοχή, συγκέντρωση, ενδιαφέρον και γνώση ξεδιπλώνει τα εικοσιτέσσερα αριστουργήματα. Ποτέ δεν τον βρίσκουμε να υπερβάλει ή να προσπαθεί να επιβάλει μια αφύσικη ή ξένη σκέψη προς τη μουσική. 
      Ειδικότερα, σε πρελούδια όπως το La terrasse des audiences du clair de lune εντοπίζει και αναδεικνύει την ποιητική διάσταση της μουσικής. Οι ταχύτητες (tempi) που επιλέγει βρίσκονται πάντα κοντά στα ζητούμενα της μουσικής: θαυμάσαμε το fluidum της ρυθμικο-μελωδικής ανάπτυξης σε έργα όπως τα Danseuses de Delphes και Voiles. Η κρυστάλλινη και πάντα εκλεπτυσμένη άρθρωση και ανάδειξη της υφής ξεχώριζε σε όλα τα Πρελούδια. Το ανάλαφρο toucher του, συντελεί στο κτίσιμο ξεχωριστής ατμόσφαιρας, λ.χ. Brouillards. Το έξοχο legato και η προσοχή στην υπογράμμιση της εξέλιξης της μουσικής, διακρίνονται σε κομμάτια όπως το Canope. Τα ρυθμικά στοιχεία ερμηνεύονται στη λεπτομέρειά τους, λ.χ. La Danse de Puck. Οι συγχορδιακές ακολουθίες και τα ορχηστρικά ηχοχρώματα εντυπωσιάζουν στα χέρια του, λ.χ. La Cathédrale Engloutie.
     O πιανίστας αρνείται να προσθέσει στείρο συναισθηματισμό στα έργα, έτσι αποδίδει τη μουσική μέσα από μια πιο αντικειμενική σκοπιά, δίνοντας ερμηνείες που προκαλούν τη σκέψη του ακροατή.
     Η τελειότητα της γραφής του Debussy, ο στοχασμός, τα ιμπρεσιονιστικά-περιγραφικά στοιχεία (δεν λείπει το χιούμορ από τo Πρελούδιο του General Lavine ή στο Hommage à S. Pickwick Esq. P.P.M.P.C.), η φαντασία, ο πλούσιος συναισθηματικός κόσμος και η εναλλαγή των διαθέσεων, η πρωτότυπη αρμονία, αλλά και η ιδιαίτερη ανάπτυξη της μουσικής, βρίσκουν στο πρόσωπο του Aimard έναν ιδανικό ερμηνευτή, μουσικά και τεχνικά αψεγάδιαστο.
     Μια ηχογραφημένη έκδοση έτοιμη να λάβει θέση κοντά στις μεγάλες και δοκιμασμένες ερμηνείες των Claudio Arrau, Arturo Benedetti-Michelangeli και Krystian Zimerman. [Deutsche Grammophon 0289 477 9982 5 CD DDD GH].