Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 2012

Επικός Verdi



Ο Roberto Alagna στον ρόλο του Radamès



       Στις 18/12 (Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, Αίθουσα Αλεξάνδρα Τριάντη), παρακολουθήσαμε σε μαγνητοσκοπημένη μετάδοση, την όπερα Aida του Giuseppe Verdi, από παράσταση που είχε δοθεί μερικές μέρες νωρίτερα (15/12), στην Metropolitan Opera της Ν. Υόρκης. 
       Η Aida, μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του Verdi, αποτελεί ύστερο καρπό της ώριμης δημιουργικής περιόδου του συνθέτη. Ο φιλότεχνος Χεδίφης Ισμαήλ Πασάς της Αιγύπτου ζήτησε από τον Verdi να συνθέσει την εν λόγω όπερα προκειμένου να παρουσιαστεί τον Ιανουάριο του 1871, στο Κάιρο. Του πρόσφερε μεγάλη αμοιβή (εκατόν πενήντα χιλιάδες φράγκα), ο συνθέτης δέχθηκε και με καθυστέρηση αρκετών μηνών, λόγω του γαλλοπρωσικού πολέμου, το έργο ανέβηκε για πρώτη φορά στην Όπερα του Καΐρου, στις 24 Δεκεμβρίου 1871. 
        Η επιτυχία ήταν αδιαμφισβήτητη και τα χειροκροτήματα παρατεταμένα. Το κοινό της πρεμιέρας σχηματίστηκε από αξιωματούχους και κριτικούς. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο Verdi, που δεν κατάφερε να παρευρεθεί στην παράσταση, εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι δεν επιτράπηκε η είσοδος σε απλούς πολίτες.  Η ευρωπαϊκή πρεμιέρα δόθηκε μερικές εβδομάδες αργότερα, στις 8 Φεβρουαρίου 1872, στην Scala του Μιλάνου.
       Κατά την παράσταση που παρακολουθήσαμε από την Met, τον ρόλο της Aida, που είχε δημιουργηθεί ειδικά για τη  Βοημή δραματική σοπράνο Teresa Stolz (ο Verdi  λάτρευε τη φωνή της και η ίδια έγινε σύντροφός του μετά τον θάνατο της γυναίκας του, το 1897), κράτησε η Ουκρανή σοπράνο Liudmyla Monastyrska. Η καλλιτέχνης διαθέτει θερμή φωνή πραγματικής spinto, με πλούσια ηχοχρώματα (ειδικά στις χαμηλότερες περιοχές) και μεγάλη τεχνική άνεση. Τραγούδησε ιδιαίτερα πειστικά τον ρόλο: εντυπωσιακή και μουσικότατη υπήρξε η ερμηνεία της άριας O patria mia (τονικά ολόσωστο το υψηλό ντο), ενώ πρόσφερε μεγάλη συγκίνηση στην τελευταία πράξη. Οι μεγάλοι δραματικοί ρόλοι του Verdi την περιμένουν. 
      Δίπλα της, η Ρωσίδα Olga Borodina, ως Amneris, κρίθηκε εξίσου συναρπαστική: έχει ερμηνεύσει πολλές φορές τον ρόλο και η μεστή δραματική φωνή που διαθέτει, σε συνδυασμό με έξοχη έκφραση και ασφαλή τεχνική, την καθιστούν ιδανική ερμηνεύτρια του ρόλου. Επιπλέον, δεν θα παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι οι νότες τις χαμηλής περιοχής ήταν γεμάτες και σωστά στηριγμένες.
       Το μέρος του Radamès κράτησε ο διάσημος Γάλλος τενόρος Roberto Alagna, αφήνοντας ανάμικτες εντυπώσεις. H λυρική φωνή του απέδωσε καλύτερα στις πιο τρυφερές στιγμές του έργου (εξαίρετος ήταν στον αισθαντικό σχηματισμό των μεγάλων φράσεων) και λιγότερο στις πιο ηρωικές, όπου χρειαζόταν μια φωνή πιο δραματική από τη δική του. Στο τέλος της διάσημης άριας Celeste Aida αρνήθηκε να τραγουδήσει το υψηλό σι ύφεση σε δυναμική forte, όπως είθισται, προτιμώντας να τηρήσει την αρχική επιθυμία του συνθέτη και να τραγουδήσει την ίδια νότα pianissimo και morendo (πεθαίνοντας = σβήνοντας σταδιακά) και στη συνέχεια, να επαναλάβει τη φράση μια οκτάβα χαμηλότερα.  
        Ο Γεωργιανός George Gagnidze πρόσφερε έναν μεγαλοπρεπή Amonasro, δυναμικό στην έκφραση. Στους ρόλους του Ramfis και του Βασιλιά, διακρίθηκαν με άρτιες φωνές, αντίστοιχα, οι  Stefan Kocán και Miklós Sebestyén.
      H χορωδία ερμήνευσε τα μεγάλα μέρη της με προσοχή και επιβλητική διάθεση. Η χορογραφία του Alexei Ratmansky εκτελέστηκε με επιτυχία και άερινη διάθεση από τους χορευτές του μπαλέτου της Met.
        Ο Fabio Luisi, επικεφαλής της θαυμάσια προετοιμασμένης ορχήστρας του σπουδαίου λυρικού θεάτρου, πρόσφερε μια ανάγνωση καλά φορμαρισμένη, άλλοτε ηρωική και άλλοτε ποιητική, πάντα πιστή στα ζητούμενα του Verdi. Όπως κάθε φορά, στήριξε άψογα τους τραγουδιστές και τους βοήθησε να εξερευνήσουν σε βάθος την ψυχοσύνθεση των ρόλων τους.
        Τέλος, η εύστοχη σκηνοθεσία της Sonja Frisell, τα πλούσια και τεραστίων διαστάσεων σκηνικά του Gianni Quaranta, τα καλοσχεδιασμένα κοστούμια εποχής της Dana Saligeri και ο καλά σχεδιασμένος φωτισμός του Gil Wechsler, που ανήκουν στην παλιά, γνωστή παραγωγή της όπερας, του 1988, μετέφεραν όλο το μεγαλείο του αθάνατου αριστουργήματος του Verdi με επικό τρόπο.